માલધારીઓ માટે મોટી જીત; ગુજરાતે રખડતા ઢોર અંગેનું બિલ પાછું ખેંચ્યું

ગુજરાતમાં માલધારી (પશુપાલક) સમુદાયે રાજ્ય સરકારને સર્વસંમતિથી અર્બન એરિયાઝ બિલ, 2022માં વિવાદિત ગુજરાત કેટલ કંટ્રોલ (કીપિંગ એન્ડ મૂવિંગ) પાછું ખેંચવાની ફરજ પાડી હતી. રાજ્ય સરકારે શહેરી વિસ્તારોમાં રખડતા ઢોરની સમસ્યાનો કાયમી ઉકેલ લાવવા માટે આ વર્ષે માર્ચમાં બિલ રજૂ કર્યું હતું, જેના કારણે માલધારીઓએ ભારે વિરોધ નોંધાવ્યો હતો.

બુધવારે, 21 સપ્ટેમ્બરના રોજ, રાજ્ય સરકારે રાજ્ય વિધાનસભાના અંતિમ સત્ર દરમિયાન બિલ પાછું ખેંચ્યું હતું. ગુજરાતમાં આ વર્ષના અંતમાં ચૂંટણી થવાની છે, જેમાં 60 લાખથી વધુ માલધારીઓની વસ્તી છે.

રાજ્યપાલ આચાર્ય દેવવ્રતે બુધવારે ગુજરાત કેટલ કંટ્રોલ (કીપિંગ એન્ડ મૂવિંગ) ઇન અર્બન એરિયાઝ બિલ, 2022 રાજ્ય સરકારને પુનર્વિચાર માટે પરત મોકલ્યું હતું. રાજ્યપાલની ભલામણ ગૃહ સમક્ષ મૂકવામાં આવી હતી, જેણે તેને સ્વીકારી લીધી હતી અને રાજ્ય સરકારે તેને પાછી ખેંચી લીધી હતી. બિલને ચર્ચાને બદલે સીધી સંમતિ અને અસંમતિ માટે મત આપવામાં આવ્યો હતો.

વિરોધ

ગુજરાત કેટલ કંટ્રોલ (કીપિંગ એન્ડ મૂવિંગ) ઇન અર્બન એરિયાઝ બિલ, 2022માં એવી કલમો છે જે ડિફોલ્ટર્સને વધુમાં વધુ પાંચ વર્ષની જેલની સજા અને એક સાથે રૂ. 5 લાખનો દંડ ફટકારવાનો પ્રસ્તાવ મૂકે છે. સૂચિત બિલ મુજબ, આઠ મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશનો અને 162 નગરપાલિકાઓમાં ઢોરની હિલચાલને લાઇસન્સ, નિયમન અને પ્રતિબંધિત કરવાની હતી. એકવાર કાયદો લાગુ થઈ ગયા પછી, કોઈપણ વ્યક્તિ શહેરી વિસ્તારોમાં લાયસન્સ વિના પશુઓ રાખી શકતી નથી. આમાં ગાય, ભેંસ, બકરી, ઘેટા અને ગધેડા વગેરેનો સમાવેશ થાય છે.

બિલમાં મ્યુનિસિપલ વિસ્તારોમાં પ્રાણીઓની ફરજિયાત નોંધણી અને ટેગિંગની દરખાસ્ત કરવામાં આવી છે. તેણે એવી પણ માંગ કરી હતી કે પશુપાલકો શહેરી વિસ્તારોમાં ઢોર રાખવા માટે લાયસન્સ સુરક્ષિત કરે. બિલમાં ફરજિયાત છે કે પશુપાલકો નવા કાયદાના 90 દિવસની અંદર લાઇસન્સ મેળવે છે, અને સંવર્ધકો દ્વારા રાખવામાં આવેલા તમામ પશુધનને તેમના લાઇસન્સ પ્રાપ્ત થયાના 15 દિવસની અંદર ટેગ કરવું આવશ્યક છે.

બિલમાં એવો પ્રસ્તાવ મૂકવામાં આવ્યો હતો કે જો કોઈ 'ટેગવાળા' પ્રાણી આજુબાજુ ભટકતા પકડાય તો તેના માલિક સામે ફોજદારી ગુનો દાખલ કરવામાં આવે અને સ્થાનિક સત્તાવાળાઓ દ્વારા નિયુક્ત નિરીક્ષક દ્વારા કેસની તપાસ કરવામાં આવે.

માલધારી એકતા સમિતિના પ્રમુખ નાગજી દેસાઈ બિલના વિરોધનો ચહેરો છે. ગુજરાતમાં રખડતા પશુઓને લગતા અકસ્માતો પર નજર કરીએ તો ખબર પડે છે કે 2021માં ઓગસ્ટથી ડિસેમ્બર વચ્ચે માત્ર પાંચ મહિનામાં આવા 1,946 અકસ્માતો નોંધાયા હતા.