કોવિડ બૂસ્ટર ડોઝના પડે છે આવા આડ અસરો, નિવારણ માટે આ બાબતો ધ્યાનમાં રાખો

વિશ્વને COVID-19 જેવી મહામારીથી બચાવવા માટે, રસી એ અત્યાર સુધીનો એકમાત્ર રસ્તો છે જેના દ્વારા તમે તમારી જાતને સુરક્ષિત રાખી શકો છો. ભારત સહિત વિશ્વના મોટાભાગના દેશોમાં કોરોના રસીના 2 ડોઝ બાદ હવે ત્રીજો ડોઝ એટલે કે બૂસ્ટર શોટ આપવામાં આવી રહ્યો છે. જેને ભારતમાં સાવચેતી માત્રા તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. વિશ્વભરના લોકો માને છે કે બૂસ્ટર શોટ વડે COVID-19 નું જોખમ નોંધપાત્ર રીતે ઘટાડી શકાય છે. આ બૂસ્ટર ડોઝ એટલા મજબૂત હોય છે કે તેને લીધા પછી અનેક પ્રકારની આડ અસરોનો પણ સામનો કરવો પડી શકે છે. અમેરિકાના જામા નેટવર્ક ઓપનના અભ્યાસમાં આ વાત સામે આવી છે.

બૂસ્ટર ડોઝ શા માટે જરૂરી છે?

COVID-19 રસી લોકોને ગંભીર બીમારી અને મૃત્યુથી બચાવી શકે છે. તે જ સમયે, રસીકરણના પ્રથમ અને બીજા ડોઝના થોડા મહિનાઓ પછી, રક્ષણ ઓછું થવાનું શરૂ થાય છે. જેના કારણે રોગપ્રતિકારક શક્તિ જાળવવા માટે બૂસ્ટર શોટ્સ જરૂરી બની જાય છે. JAMA નેટવર્ક ઓપનના અભ્યાસ મુજબ, આ બૂસ્ટર શોટ્સ કેટલાક લોકોને ફાયદા અને આડઅસર પણ આપી શકે છે. પરંતુ આ એક સામાન્ય સંકેત છે કે રસી શરીરમાં તેની અસર લઈ રહી છે. જો કે, કેટલીકવાર તેની આડઅસર એટલી મજબૂત હોય છે કે તે શરીરને થોડા સમય માટે નબળા બનાવે છે. તે જ સમયે, આ રસી કેટલાક લોકો પર વધુ આડઅસર કરતી નથી. જામા નેટવર્ક ઓપનમાં પ્રકાશિત થયેલા અભ્યાસ મુજબ, રસીના પ્રારંભિક ડોઝ કરતાં COVID-19 બૂસ્ટરની વધુ આડઅસર છે.

શા માટે આડઅસર છે?

વાસ્તવમાં, રસી તમને આડઅસર આપતી નથી, બલ્કે તમારા શરીરની સંરક્ષણ પ્રણાલી પોતે તમને આપવામાં આવેલી રસી પર પ્રતિક્રિયા આપે છે. રોગપ્રતિકારક તંત્ર એટલે કે શરીરની સંરક્ષણ પ્રણાલીની પ્રતિક્રિયાઓ સામાન્ય રીતે એ સંકેત છે કે જે રસી આપણા શરીરમાં ગઈ છે તે એન્ટિબોડીઝ બનાવવાનું શરૂ કરી દીધું છે.

નિષ્ણાતોના મતે, રસીમાં પેથોજેન્સ હાજર છે. જ્યારે પેથોજેન શરીરમાં પ્રવેશ કરે છે, ત્યારે તે શરીર તેની સામે ઝડપથી પ્રતિક્રિયા આપે છે. આ આડઅસર સારી નિશાની માનવામાં આવે છે, કારણ કે રોગપ્રતિકારક શક્તિ રસીમાં હાજર રોગાણુને ઓળખીને ઝડપથી પ્રતિક્રિયા આપે છે, જેનો અર્થ છે કે રસીની શરીર પર અસર થઈ રહી છે.

શા માટે બૂસ્ટર ડોઝ આડ અસરો આપી શકે છે?

બૂસ્ટર શોટ સાથે આડઅસર વધુ મજબૂત હોઈ શકે છે કારણ કે શરીરની સંરક્ષણ પ્રણાલી બૂસ્ટર રસીમાંથી પેથોજેન પર વધુ ઝડપથી પ્રતિક્રિયા આપે છે. બૂસ્ટર પછીના લક્ષણો COVID-19 ના લક્ષણો જેવા જ છે. આવું એટલા માટે થાય છે કારણ કે આપણી રોગપ્રતિકારક શક્તિ COVID-19 સામે પ્રતિરક્ષા વધારવાનો પ્રયાસ કરી રહી છે. જો કે, આડઅસરોની ગેરહાજરી નબળા રોગપ્રતિકારક પ્રતિભાવનું સૂચક નથી.

બૂસ્ટર ડોઝની આડઅસરોથી કેવી રીતે બચવું?

રસીની આડઅસર કામ કરવા માટે સંતુલિત આહાર, હાઇડ્રેટેડ રહેવું અને પૂરતી ઊંઘ લેવાની સાથે તમારા સ્વાસ્થ્યની સારી કાળજી લેવી ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. હળવો યોગ કરો અને શારીરિક રીતે સક્રિય રહો, જેથી તમારું શરીર ધીમે ધીમે સારું લાગે. બૂસ્ટર શૉટ પછી ડૉક્ટરો હંમેશા લોકોને દારૂ, ધૂમ્રપાન અને જંક ફૂડથી દૂર રહેવાની સલાહ આપે છે. ઉપરાંત, જો તમને રસીકરણ પછી કોઈ દુખાવો અને અસ્વસ્થતા અનુભવાય છે, તો કોઈપણ દવા લેતા પહેલા ડૉક્ટર સાથે વાત કરો નહીંતર ગંભીર એલર્જીક પ્રતિક્રિયાઓ થઈ શકે છે.