બજેટ વૃદ્ધિ અને બાહ્ય આર્થિક પડકારો પર કેન્દ્રિત છે: એફએમ સીતારમણ

કેન્દ્રીય બજેટ 2023-'24 વૃદ્ધિને કેન્દ્રમાં રાખીને અને ઇંધણના ભાવ જેવા બાહ્ય આર્થિક પડકારોને ધ્યાનમાં રાખીને તૈયાર કરવામાં આવ્યું છે, એમ નાણા પ્રધાન નિર્મલા સીતારમણે ગુરુવારે જણાવ્યું હતું.

બજેટ પરના ઇન્ટરેક્ટિવ સત્રમાં, તેણીએ જણાવ્યું હતું કે સામાન્ય માણસ અને નબળા વર્ગો પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવ્યું છે અને તેમના વ્યવસાયોને ટેકો મળે છે, તેમના શિક્ષણને ટેકો મળે છે, તેમના માટે પોતાને કૌશલ્ય બનાવવાની તકો ઉપલબ્ધ છે તેની પણ પૂરતી જોગવાઈ કરવામાં આવી છે.

"પ્રાથમિકતા એ છે કે વૃદ્ધિની ગતિ જેમ છે તે જાળવવી અને એ પણ સુનિશ્ચિત કરવું કે વૃદ્ધિને ટકાવી રાખવા માટેના વધુ સમર્થનનાં પગલાં... અને એ હકીકતથી સભાન રહો કે પડકારો જે ભારત માટે બહારના છે. બાહ્ય પડકારોને ધ્યાનમાં રાખવા પડશે. અમે અમારી સરહદની બહારથી કોઈપણ અણધારી ઘટનાઓ માટે તૈયાર રહેવું જોઈએ," જ્યારે બજેટને અંતિમ સ્વરૂપ આપવામાં આવ્યું ત્યારે પ્રાથમિકતાઓ શું હતી તે પૂછવામાં આવતા તેણીએ કહ્યું.

"આર્થિક પડકારો જે આજે પણ ઇંધણ અને ખાતરોના સંદર્ભમાં પ્રચલિત છે. ખાતરોમાં થોડો ઘટાડો આવી રહ્યો છે, પરંતુ તેમ છતાં તે આપણી બહારનું પરિબળ છે. આ પ્રાથમિક ચિંતાઓ છે," તેણીએ વધુમાં જણાવ્યું હતું.

સીતારમણે કહ્યું કે બજેટ એસસી, એસટી, ઓબીસી અને અન્ય પછાત વર્ગો સહિત સમાજના દરેક વર્ગને ધ્યાનમાં રાખીને તૈયાર કરવામાં આવ્યું છે.

કેન્દ્ર તેમના ઋણને મર્યાદિત કરીને રાજ્યોના નાણાં પર અંકુશ લાવી રહ્યું છે તેવા આક્ષેપ અંગેના પ્રશ્નના જવાબમાં સીતારમણે કહ્યું કે બંધારણના અનુચ્છેદ 293 મુજબ કેન્દ્ર રાજ્યોના ઋણને જોવા માટે અધિકૃત છે.

તેણીએ વધુમાં જણાવ્યું હતું કે ઘણા વર્ષોથી આ પ્રથા છે કે કેન્દ્ર રાજ્યના ઋણ પર નજર રાખે છે.

"બંધારણની છેલ્લા 70 વર્ષથી એક સારી રીતે સ્થાપિત પ્રથા છે કે કેન્દ્ર રાજ્યોની ઉધાર મર્યાદાને જુએ છે. તે નવું નથી. તે 2014 માં આવ્યું નથી. તે એવી વસ્તુ નથી જેને આપણે બદલી નાખી છે. રાજ્યોનો ગેરલાભ," તેણીએ કહ્યું.

કેન્દ્ર દ્વારા સેસ વસૂલવા અને તે રાજ્યો સાથે શેર ન કરવા અંગેના અન્ય પ્રશ્નના જવાબમાં, તેણીએ કહ્યું કે સંસદમાં ઘણી ચર્ચાઓ દરમિયાન જાણ કરવામાં આવી હતી કે જે એકત્ર કરવામાં આવ્યું હતું તેના કરતાં ઘણું વધારે રાજ્યોને મોકલવામાં આવ્યું છે.

તેમના મતે, જ્યાં સુધી 50 વર્ષની વ્યાજમુક્ત લોનનો સંબંધ છે ત્યાં સુધી રાજ્યોમાં વધુ ભૂખ છે, ખાસ કરીને ઉત્તર-પૂર્વના રાજ્યોમાં.

નવા શાસનમાં આવકવેરાના સ્લેબ પર, તેણીએ કહ્યું કે તે વ્યક્તિએ નક્કી કરવું જોઈએ કે ક્યાં રોકાણ કરવું અને સરકારને તેની સાથે કોઈ લેવાદેવા નથી.

એફએમએ કહ્યું કે રોજગાર ગેરંટી યોજના (મનરેગા) માંગ આધારિત યોજના છે અને તે મુજબ ભંડોળ ફાળવવામાં આવે છે. જો કે, 2016 થી, કેન્દ્ર હંમેશા બજેટ અંદાજ કરતાં વધુ ખર્ચ કરે છે.

તેલંગાણાના મુખ્ય પ્રધાન કે ચંદ્રશેખર રાવની ટીકાના સંદર્ભમાં કે વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીનું ભારતનું પાંચ ટ્રિલિયન ડોલરનું અર્થતંત્ર બનવાનું મહત્ત્વાકાંક્ષી લક્ષ્ય "મજાક અને મૂર્ખતા" હતું, સીતારમણે કહ્યું, "મુખ્યમંત્રી ગરુ મજાક ન કરો અને ચાલો આપણે બધા જવાબદારી સાથે તેના વિશે વાત કરીએ. " તેણીએ આરોપ લગાવ્યો કે તેલંગાણા પર દેવાનો બોજ 2014માં રૂ. 60,000 કરોડથી વધીને હવે રૂ. ત્રણ લાખ કરોડથી વધુ થઈ ગયો છે.