બનાસકાંઠા બાદ હવે દિલ્હી-NCRમાં ધરા ધ્રુજી: ક્યાં છે ભૂકંપનું સૌથી વધુ જોખમ?

દિલ્હી-એનસીઆરમાં ભૂકંપના ઝટકા: વૈજ્ઞાનિક કારણ અને ભારતમાં ભૂકંપ સંવેદનશીલ વિસ્તારો

આજે સવારમાં દિલ્હીઅંગ્રે નોંધાયેલા ભૂકંપના ઝટકા ચિંતાનો વિષય બની ગયા છે. નેશનલ સેન્ટર ફોર સીસ્મોલોજી દ્વારા મળેલી માહિતી અનુસાર, ભૂકંપની તીવ્રતા 4.0ની નોંધવામાં આવી હતી. આ ભૂકંપનું કેન્દ્ર નવી દિલ્હી ખાતે ધૌલા કૂઆમાં દુર્ગાબાઈ દેશમુખ કોલેજ ઓફ સ્પેશિયલ એજ્યુકેશન પાસે હતું. સવારે 5:36 વાગ્યે આ ભૂકંપ આવ્યો હતો, જે 5 કિલોમીટર ઊંડાઈ પર હતો. રાહતની વાત એ છે કે, કોઈપણ જાનહાનિની માહિતી મળી નથી.

ભૂકંપના ઝટકાં ફક્ત દિલ્હીમાં જ નહિ, પરંતુ બિહારના સિવાનામાં પણ મજબૂત રીતે અનુભવાયા. અહીં પણ 4.0ની તીવ્રતાનો ભૂકંપ નોંધાયો. અધિકારીઓના જણાવ્યાં પ્રમાણે, આ પ્રદેશમાં દર બેથી ત્રણ વર્ષમાં ભૂકંપના ઝટકા અનુભવાતા રહે છે. 2015માં પણ આ જ વિસ્તાર 3.3ની તીવ્રતાવાળો ભૂકંપ અનુભવાઈ ચૂક્યો છે.

ભારતમાં ભૂકંપના ખતરાના વિસ્તારમાં શું છે?

ભારતમાં સૌથી વધુ ભૂકંપ સંવેદનશીલ વિસ્તાર ઉત્તરપૂર્વી ભારત, જેમ કે શિલોંગ અને સિક્કિમ છે, અને મહારાષ્ટ્ર, ગુજરીલ, અને રાજસ્થાનના કેટલાક વિસ્તારોમાં પણ ભૂકંપનાં ઝટકાં આવતા રહે છે. ખાસ કરીને ઉત્તર ભારત અને પશ્ચિમ બંગાળમાં ઍક્ટિવ ભૂકંપ ઝોન છે.

ભૂકંપના આવનારા ઝટકાં માટે વૈજ્ઞાનિક કારણ:

વિશ્વભરમાં, ભૂકંપના ઝટકાં કોઈપણ સ્થળ પર આવે છે જ્યારે પૃથ્વીનો ટેક્ટોનિક પ્લેટ ઊંડામાં એકબીજા સાથે ટકરાવ્યા કરે છે. ગુજરાત અને ઉત્તર ભારતમાં ઘણી જગ્યાઓ પર પૃથ્વીનું આંદોલન સતત ચાલુ રહે છે. આ ઘટનાઓને "ટેકટોનિક મલ્ટીપ્લેટ" તરીકે ઓળખવામાં આવે છે.

અન્ય કારણો જે ભૂકંપનો દર વધારતા હોય છે, તેમાં ભૂગર્ભ જલસંચય, ખિસકાવાળું જમીન અને ખિચકે તળિયે વધારો વગેરે સામેલ છે.

નિષ્ણાતની સલાહ:

મુખ્યત્વે, ભૂકંપના આ સિલિંચાઓ પછી લોકો માટે અગત્યની સલાહ છે કે તેઓ સાવધ રહે અને બહાર નીકળતી વખતે માર્ગદર્શિકા પર ધ્યાન આપે. દરેક વિસ્તારોમાં આ જોખમથી બચાવ માટે અનુસૂચિત નિયમો અને માર્ગદર્શિકા કરવામાં આવવી જરૂરી છે.