સંરક્ષણ ક્ષેત્રે ભારતની મોટી છલાંગ HAL ને મળ્યું ચોથું F404 એન્જિન 2028 સુધીમાં 83 તેજસ વિમાનોનું લક્ષ્ય

ભારતીય વાયુસેનાના સ્વદેશી લડાયક વિમાન કાર્યક્રમ માટે આ એક મોટી સફળતા છે. જાહેર ક્ષેત્રની એરોસ્પેસ કંપની હિન્દુસ્તાન એરોનોટિક્સ લિમિટેડ (HAL) ને અમેરિકન સંરક્ષણ કંપની જનરલ ઇલેક્ટ્રિક (GE) એરોસ્પેસ તરફથી તેજસ માર્ક-1A માટેનું ચોથું F404 એન્જિન પ્રાપ્ત થયું છે. એન્જિનની સપ્લાય ચેઇનમાં વિલંબના કારણે આ અત્યંત અગત્યના લડાયક વિમાનના ઉત્પાદનમાં અવરોધ આવી રહ્યો હતો, જે હવે દૂર થવાની આશા છે. એન્જિનની આ નિયમિત સપ્લાયથી HAL ને એરક્રાફ્ટના ઉત્પાદનને વેગ આપવામાં મદદ મળશે અને ભારતીય વાયુસેનાને વિમાનોની ડિલિવરીની લાંબા સમયથી પડતર માંગ પૂરી થશે.

નવેમ્બરમાં વાયુસેનાને પ્રથમ બે માર્ક-1A જેટ મળશે

આ એન્જિનની સમયસર ડિલિવરીના કારણે HAL એ હવે ભારતીય વાયુસેના (IAF) ને પ્રથમ બે તેજસ માર્ક-1A ફાઇટર જેટ ની ડિલિવરી નવેમ્બર મહિનામાં કરવાની યોજના બનાવી છે. મૂળ કરાર મુજબ આ વિમાનોની ડિલિવરી ઘણો સમય પહેલા થવાની હતી, પરંતુ એન્જિનની અછતને કારણે તેમાં મોડું થયું હતું. સંરક્ષણ સચિવ અને HAL ના અધિકારીઓ દ્વારા આ વિલંબ અંગે ચિંતા વ્યક્ત કરવામાં આવી હતી, પરંતુ હવે સ્થિતિ નિયંત્રણમાં આવી રહી છે. HAL એ કુલ 83 તેજસ માર્ક-1A જેટ માટે ફેબ્રુઆરી 2021માં ₹48,000 કરોડનો મેગા-કોન્ટ્રાક્ટ હસ્તગત કર્યો હતો, અને આ ડિલિવરી તે કરાર હેઠળની પ્રથમ બે ડિલિવરી હશે.

વર્ષ 2028 સુધીમાં 83 વિમાનોની ડિલિવરીનું લક્ષ્ય

એન્જિન સપ્લાય ચેઇન હવે સ્થિર થતાં, HAL એ 83 તેજસ માર્ક-1A વિમાનોની ડિલિવરી વર્ષ 2028 સુધીમાં પૂર્ણ કરવાનું લક્ષ્ય રાખ્યું છે. આ વિમાનો ભારતીય વાયુસેનાના જૂના થઈ ગયેલા મિગ-21 ફાઇટર જેટના સ્થાને લેશે, જે વાયુસેનાની ફાઇટર સ્ક્વોડ્રન ની સંખ્યા વધારવા માટે અત્યંત મહત્વપૂર્ણ છે. તેજસ માર્ક-1A અગાઉના તેજસ માર્ક-1 મોડેલ કરતાં ઘણું સુધારેલું સંસ્કરણ છે, જેમાં આધુનિક AESA રડાર, સુધારેલા એવિઓનિક્સ અને હથિયારોને જોડવાની ક્ષમતા સહિત 40થી વધુ સુધારા કરવામાં આવ્યા છે. તે ભારતની આત્મનિર્ભર ભારત પહેલને મજબૂત કરવાના એક મુખ્ય ઉદાહરણ તરીકે પણ ઊભું છે.

વધુ 97 જેટ માટે નવા કરારની તૈયારી

83 વિમાનોના હાલના કરાર ઉપરાંત, કેન્દ્ર સરકારે તાજેતરમાં વધુ 97 તેજસ માર્ક-1A જેટની ખરીદી માટે લગભગ ₹67,000 કરોડના વધારાના બેચને મંજૂરી આપી છે. HAL દ્વારા પ્રથમ બે વિમાનોની સંપૂર્ણ પેકેજ સાથે ડિલિવરી થયા બાદ આ નવા કરાર પર હસ્તાક્ષર થવાની સંભાવના છે. આનાથી HAL પાસે આવનારા ચારથી પાંચ વર્ષ માટે એક મોટો ઓર્ડર બુક તૈયાર થશે અને સ્વદેશી ફાઇટર જેટના ઉત્પાદનમાં લાંબા ગાળાની ગતિ જળવાઈ રહેશે. સપ્લાય ચેઇનની સ્થિરતા અને ઉત્પાદનમાં વધારો થવાથી ભારતીય વાયુસેનાની લડાયક ક્ષમતામાં મોટો વધારો થશે અને દેશની સંરક્ષણ જરૂરિયાતો માટે સ્વદેશી પ્લેટફોર્મની વિશ્વસનીયતા સાબિત થશે.