બ્રાન્ડ એમ્બેસેડર તરીકે સ્તન કેન્સર જાગૃતિને ઉત્તેજીત કરવા માટે જૈન 'આર્યિકાસ'
કોઈપણ પ્રકારનું કેન્સર ક્યારેય આસાન હોતું નથી, ખાસ કરીને જ્યારે એક મહિલા, જેણે હમણાં જ પોતાનો પરિવાર શરૂ કર્યો છે અને માનવામાં આવે છે કે તેણી 30 વટાવી ગઈ છે.
ભારતીય મહિલાઓમાં કેન્સરનો સૌથી સામાન્ય પ્રકાર હોવાને કારણે, સ્તન કેન્સર દેશની તમામ ઉંમરની મહિલાઓમાં લગભગ 14 ટકા કેન્સર માટે જવાબદાર છે.
સ્તન કેન્સર એ ભારતીય સ્ત્રીઓમાં પ્રથમ ક્રમે છે, જેમાં વય સમાયોજિત દર 1,00,000 સ્ત્રીઓએ 25.8 અને મૃત્યુદર 100,000 સ્ત્રીઓએ 12.7 જેટલો ઊંચો છે. વિવિધ તાજેતરની રાષ્ટ્રીય કેન્સર રજિસ્ટ્રીઝના ડેટા અહેવાલોની ઘટનાઓ અને મૃત્યુદર માટે સરખામણી કરવામાં આવી હતી.
2020 ના પ્રારંભિક અહેવાલમાં સૂચવવામાં આવ્યું હતું કે દર 4 મિનિટે એક મહિલાને સ્તન કેન્સરનું નિદાન થાય છે, અને ભારતમાં દર 13 મિનિટે એક મહિલાનું સ્તન કેન્સરથી મૃત્યુ થાય છે.
લગભગ 28 માંથી એક મહિલાને તેમના જીવનકાળ દરમિયાન સ્તન કેન્સર થવાની ધારણા છે.
અહેવાલ મુજબ, 2030 સુધીમાં ભારતમાં સ્ત્રીઓમાં સ્તન કેન્સર શરીરની અન્ય સ્થિતિઓ કરતાં વધુ મૃત્યુનું કારણ બનશે.
યુવાન સ્ત્રીઓ પણ નાની ઉંમરે આ રોગ માટે એકદમ સંવેદનશીલ હોય છે.
જો કે, વહેલી તપાસથી સ્ત્રીઓમાં કેન્સરના ઘણા કેસો ટાળી શકાય છે.
પરિસ્થિતિની ગંભીરતાને ધ્યાનમાં લઈને જૈન સમુદાયના એક સંપ્રદાયે સ્તન કેન્સર સામે જાગૃતિ ફેલાવવાનું નક્કી કર્યું છે.
'બ્રાન્ડ એમ્બેસેડર' તરીકે 1000 થી વધુ જૈન 'આર્યિકાઓ' (જેને જૈન ધર્મમાં સ્ત્રી પ્રેક્ષક અથવા સાધ્વી તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે), લોકોમાં સ્તન કેન્સર અંગે માર્ગદર્શન અને જાગૃતિ ફેલાવશે. ઉપરાંત, જૈન સમુદાયના સભ્યો દ્વારા આપવામાં આવતા પ્રવચનમાં સ્તન કેન્સરનો પણ ઉલ્લેખ કરવામાં આવશે.
મહિલા સાધુઓમાં સ્તન કેન્સરના કેસની જાણ કરતી ઘટનાઓ જોવા મળી હતી, જેમણે સાંસારિક જીવનને બાજુ પર રાખીને ધાર્મિક પ્રથાઓનો માર્ગ પસંદ કર્યો છે.
રોટરી ક્લબ ઓફ અમદાવાદ મેજેસ્ટીએ એવરોન હોસ્પિટલ, પાલડી સ્થિત AIIMS હોસ્પિટલ અને નિરામય સંસ્થાના સંયુક્ત સહયોગથી 'આર્યિકા'ને સ્તન કેન્સરથી બચાવવા માટે મફત મેમોગ્રાફી સ્ક્રીનીંગ આપવાનો કાર્યક્રમ શરૂ કર્યો છે.
'આર્યિકાસ' પર કરવામાં આવેલ 220 મેમોગ્રાફી સ્ક્રીનીંગમાંથી લગભગ 4માં સ્તન કેન્સરના કેસ મળી આવ્યા હતા.
આ પહેલ ગુજરાતના અમદાવાદ શહેરમાં સ્થિત નવરંગપુરામાં લોકપ્રિય ગાયનેકોલોજિસ્ટ ડૉ. મુકેશ બાવીશી અને તેમની પત્ની ડૉ. વિદુલા બાવીશીના મગજની ઉપજ છે.
દંપતીએ જણાવ્યું હતું કે- “એક જૈન 'આર્યિકા' (સ્ત્રી વ્યકિત અથવા સાધ્વી)નું સ્તન કેન્સરથી મૃત્યુ થયું હતું. આ ઘટનાએ તેમને એવી પહેલ કરવા દબાણ કર્યું કે જ્યાં કોઈ પણ 'આર્યિકા' સ્તન કેન્સરથી મૃત્યુ ન પામે. અને તેથી જ અમે 'આર્યિકા' અને અન્ય નાગરિકોને સ્તન કેન્સર વિશે જાગૃત કરવા માટે આ 'મેમોગ્રાફી સ્ક્રીનિંગ કેમ્પ' શરૂ કર્યો છે.”
શિબિરનું સંચાલન કરતી વખતે તેઓએ જે પડકારોનો સામનો કરવો પડ્યો હતો તે ઉમેરતા, દંપતીએ કહ્યું, “તે એટલું સરળ નહોતું. શરૂઆતમાં, 'આર્યિકા' કોઈપણ પ્રકારની મેમોગ્રાફી સ્ક્રીનીંગ માટે તૈયાર ન હતી.
સ્ક્રીનીંગ ભવિષ્યમાં કેન્સર થવાની સંભાવના છે કે કેમ તે શોધવામાં મદદ કરે છે. જ્યારે 'આર્યિકાઓ' મેમોગ્રાફી સ્ક્રીનીંગ માટે તૈયાર ન હતા, ત્યારે અમારે 170 જૈન સંઘો (જૈન ધર્મ પર આધારિત સંગઠનો)ની સમાવિષ્ટ સંસ્થા જૈન મહાસંઘના વડા પ્રવિણ શાહના કહેવાથી શિબિર યોજવી પડી. સમગ્ર ગુજરાતમાં આવી મેમોગ્રાફી આધારિત સ્ક્રીનીંગની વ્યવસ્થા કરવામાં આવી છે.”
ડૉ. મુકેશ બાવીશી અમદાવાદના વિશ્વ વિખ્યાત ગાયનેક-સર્જન અને કેન્સર નિષ્ણાત છે. તેમણે મહિલા સર્જરીમાં 4 વર્ડ રેકોર્ડ બનાવ્યા છે. 'સ્ટીચલેસ' સર્જરી પરની તેમની શોધે મહિલાઓ પરની સર્જરીની દુનિયામાં ક્રાંતિ લાવી છે. આમાંથી એક સર્જરીનું નામ તેમની પત્નીના નામ પર રાખવામાં આવ્યું છે, જે વિદુલાના ઓપરેશન તરીકે જાણીતી છે.
તેમને યુએસએ સહિત ઘણા દેશોમાં વાટાઘાટો કરવા અને તેમની કામગીરીનું પ્રદર્શન કરવા આમંત્રણ આપવામાં આવ્યું છે.
વર્તમાન વૈજ્ઞાનિક પુરાવાઓના આધારે, અસરકારક પ્રાથમિક નિવારણ પગલાં વડે કેન્સરના ઓછામાં ઓછા 40 ટકા કેસોને અટકાવી શકાય છે, અને ગાંઠની વહેલી તપાસ દ્વારા વધુ મૃત્યુદર ઘટાડી શકાય છે.
વર્લ્ડ કેન્સર રિપોર્ટ 2020 મુજબ, સ્તન કેન્સર નિયંત્રણ માટે સૌથી અસરકારક હસ્તક્ષેપ એ વહેલાસર તપાસ અને ઝડપી સારવાર છે.
વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઈઝેશનના જણાવ્યા અનુસાર, એક અભ્યાસમાં, ઈન્ટરનેશનલ એજન્સી ફોર રિસર્ચ ઓન કેન્સર (IARC) અને ભાગીદાર સંસ્થાઓના સંશોધકોએ 2020માં સ્તન કેન્સરના ભારણની વૈશ્વિક ઝાંખી પૂરી પાડી હતી અને 2040માં આ રોગની અસરનો અંદાજ લગાવ્યો હતો. લેખકોએ આગાહી કરી હતી કે 2040 સુધીમાં સ્તન કેન્સરનો ભાર દર વર્ષે 3 મિલિયનથી વધુ નવા કેસો (40 ટકાનો વધારો) અને દર વર્ષે 1 મિલિયનથી વધુ મૃત્યુ (50 ટકાનો વધારો) સુધી વધશે. આ અભ્યાસ જર્નલ- 'ધ બ્રેસ્ટ'માં પ્રકાશિત થયો હતો.
સ્તન કેન્સર એ સૌથી સામાન્ય રીતે નિદાન કરાયેલ કેન્સર પ્રકાર છે, જે વિશ્વભરમાં 8 માંથી 1 કેન્સર નિદાન માટે જવાબદાર છે.