નવરાત્રિના ઉપવાસ દરમિયાન વજન ઘટાડવા અને તંદુરસ્તી જાળવવા માટે ન્યુટ્રિશનિસ્ટની ખાસ સલાહ

નવરાત્રિના પવિત્ર દિવસોમાં ઘણા લોકો ઉપવાસ કરતા હોય છે. ઉપવાસ કરવાનો હેતુ શરીરને શુદ્ધ કરવાનો અને મનને શાંત કરવાનો છે. પરંતુ, ઘણીવાર લોકો ઉપવાસ દરમિયાન એવી વસ્તુઓ ખાય છે જે સ્વાસ્થ્ય માટે હાનિકારક હોય છે. ન્યૂટ્રિશનિસ્ટના મતે, ઉપવાસ દરમિયાન આહારનું ધ્યાન રાખવું ખૂબ જ જરૂરી છે, જેથી શરીરને પૂરતી ઊર્જા મળી રહે અને વજન પણ વધે નહીં.

ઉપવાસમાં શું ખાવું જોઈએ?

ઉપવાસ દરમિયાન ફળો અને શાકભાજીનું સેવન કરવું શ્રેષ્ઠ છે. સફરજન, કેળા, દાડમ, પપૈયું જેવા ફળો ખાવાથી શરીરને જરૂરી વિટામિન્સ અને મિનરલ્સ મળે છે. શાકભાજીમાં બટાકા, શક્કરિયા, કોળા અને ફરાળી લોટમાંથી બનેલી વાનગીઓ ખાઈ શકાય છે. આ સિવાય, રાજગરો, શિંગોડાનો લોટ અને સાબુદાણા જેવી ફરાળી વસ્તુઓમાંથી બનેલી વાનગીઓ પણ ઉર્જાનો સારો સ્ત્રોત છે. દહીં, છાશ અને પનીર જેવી ડેરી પ્રોડક્ટ્સ પણ ઉપવાસ દરમિયાન ખાઈ શકાય છે, કારણ કે તે પ્રોટીનથી ભરપૂર હોય છે અને પેટ ભરેલું રાખે છે. સૂકા મેવા જેવા કે બદામ, અખરોટ અને ખજૂર પણ ઉર્જા આપે છે અને ભૂખ ઓછી કરે છે. આ ઉપરાંત, પૂરતા પ્રમાણમાં પાણી પીવું પણ અત્યંત જરૂરી છે જેથી શરીર હાઈડ્રેટેડ રહે.

ઉપવાસમાં શું ન ખાવું જોઈએ?

ઘણીવાર લોકો ઉપવાસ દરમિયાન તળેલી અને ચરબીયુક્ત વસ્તુઓ વધુ ખાય છે, જેમ કે ફરાળી ચેવડો, તળેલી પૂરી અને બટાકાની વેફર્સ. આ વસ્તુઓ સ્વાસ્થ્ય માટે બિલકુલ સારી નથી. તેમાં વધુ પડતી કેલરી અને ચરબી હોય છે, જેનાથી વજન વધી શકે છે અને પાચનની સમસ્યાઓ પણ થઈ શકે છે. મીઠાઈઓ પણ વધુ પડતી ન ખાવી જોઈએ. ખાંડ અને વધુ મીઠાશવાળી વસ્તુઓ શરીરમાં બ્લડ શુગર લેવલ વધારી શકે છે. પ્રોસેસ્ડ ફૂડ અને તૈયાર નાસ્તા પણ ટાળવા જોઈએ, કારણ કે તેમાં પ્રિઝર્વેટિવ્સ અને અન્ય હાનિકારક તત્વો હોય છે.

ઓછી કેલરી અને ઓછી ચરબીવાળું નવરાત્રિ સ્પેશિયલ ડાયટ

સવારે નાસ્તામાં ફળોનો રસ અથવા દૂધ સાથે ફળો લો. બપોરના ભોજનમાં રાજગરાની રોટલી સાથે બટાકાનું શાક અથવા શિંગોડાના લોટના પુડલા દહીં સાથે ખાઈ શકાય છે. સાંજે નાસ્તામાં શેકેલા મખાણા, બદામ અને અખરોટ ખાઓ. રાત્રિ ભોજન હળવું રાખો. ફરાળી ખીચડી અથવા દૂધીનું શાક ઉત્તમ વિકલ્પ છે. આ ડાયટથી શરીરને જરૂરી પોષણ મળશે અને તમે તાજગી અનુભવશો. યાદ રાખો, ઉપવાસનો મુખ્ય હેતુ મન અને શરીરને શુદ્ધ કરવાનો છે, તેથી આહારમાં સાત્વિકતા જાળવવી ખૂબ જરૂરી છે.

ઉપવાસ દરમિયાન, શરીરને ધીરે ધીરે ઉર્જા મળે તેવા ખોરાક લેવા જોઈએ. આનાથી શક્તિ જળવાઈ રહે છે અને થાક લાગતો નથી. પાણી અને ફ્રૂટ જ્યુસનું સેવન કરવાથી ડીહાઈડ્રેશનથી બચી શકાય છે. આ ઉપવાસના દિવસોને માત્ર ધાર્મિક પ્રવૃત્તિઓ જ નહીં, પણ સ્વસ્થ જીવનશૈલી અપનાવવાની તક તરીકે પણ જુઓ.