રાહુલ ગાંધીની 182 બેઠકો પરની જાત તપાસ: શું આ પ્રયત્ન કૉંગ્રેસ માટે મોટો ફેરફાર લાવી શકશે?
ગુજરાત વિધાનસભાની ચૂંટણી નજીક આવી રહી છે ત્યારે રાજકીય પક્ષોમાં ગરમાવો જોવા મળી રહ્યો છે. તાજેતરમાં જ કૉંગ્રેસે એક ગજબનો દાવો કર્યો છે, જેના કારણે રાજકીય વર્તુળોમાં ચર્ચા શરૂ થઈ ગઈ છે. કૉંગ્રેસનો દાવો છે કે ભારતીય જનતા પાર્ટી (BJP) ના સમર્થકો કૉંગ્રેસ પક્ષમાં પદાધિકારી બની ગયા છે. આ દાવાને પગલે કૉંગ્રેસના આંતરિક માળખા અને કાર્યશૈલી પર સવાલો ઊભા થયા છે. કૉંગ્રેસ દ્વારા અધિવેશન અને શિબિર જેવી પ્રવૃત્તિઓ બાદ હવે રાહુલ ગાંધીએ 182 વિધાનસભા બેઠકો પર જાત તપાસ શરૂ કરી છે. આ જાત તપાસ કેટલી અસરકારક રહેશે તે એક મોટો પ્રશ્ન છે. આ પ્રયાસોથી કૉંગ્રેસ ખરેખર ગુજરાતમાં કોઈ મોટો ફેરફાર લાવી શકશે કે કેમ તે જોવું રસપ્રદ રહેશે.
ગુજરાત વિધાનસભાની ચૂંટણીમાં કૉંગ્રેસ માટે આ એક મોટો પડકાર છે. કૉંગ્રેસનો દાવો સૂચવે છે કે પક્ષના આંતરિક માળખામાં નબળાઈ છે, જેના કારણે અન્ય પક્ષના સમર્થકો સરળતાથી પક્ષમાં પ્રવેશ કરી શકે છે. આ દાવો એક તરફ કૉંગ્રેસની પારદર્શિતા દર્શાવે છે, તો બીજી તરફ પક્ષની આંતરિક સુરક્ષા અને નિષ્ઠા પર પ્રશ્નાર્થ ચિહ્ન મૂકે છે. જો આ વાત સાચી હોય તો કૉંગ્રેસને ભવિષ્યમાં ઘણી મુશ્કેલીઓનો સામનો કરવો પડી શકે છે. ભાજપના સમર્થકો જો કૉંગ્રેસમાં પદે બેસી જાય તો તેઓ કૉંગ્રેસની રણનીતિઓ અને ગુપ્ત માહિતીઓ ભાજપ સુધી પહોંચાડી શકે છે. આ સ્થિતિ કૉંગ્રેસ માટે અત્યંત જોખમી સાબિત થઈ શકે છે.
આ પડકારોનો સામનો કરવા માટે રાહુલ ગાંધીએ જાતે જ મેદાનમાં ઉતરવાનો નિર્ણય કર્યો છે. ગુજરાતની 182 વિધાનસભા બેઠકો પર તેઓ પોતે જ સ્થિતિનું મૂલ્યાંકન કરી રહ્યા છે. આ જાત તપાસનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય પાયાના સ્તરે પક્ષની સ્થિતિ સુધારવાનો અને કાર્યકરોમાં નવો જોમ ભરવાનો છે. રાહુલ ગાંધીનો આ પ્રયાસ કેટલો ફેર પાડશે તે સમય જ કહેશે. ભાજપે કૉંગ્રેસના આ દાવાઓ અને પ્રયાસો પર કટાક્ષ કરતા કહ્યું છે કે કૉંગ્રેસ ફક્ત વાતો જ કરે છે. ભાજપના નેતાઓનું કહેવું છે કે કૉંગ્રેસ વાસ્તવિકતાથી દૂર છે અને ફક્ત મીડિયામાં ચર્ચામાં રહેવા માટે આવા દાવાઓ કરે છે.
ભાજપના આ દાવા પાછળ એક મજબૂત તર્ક પણ છે. છેલ્લા કેટલાક સમયથી કૉંગ્રેસ ગુજરાતમાં ઘણી નબળી પડી છે. અનેક દિગ્ગજ નેતાઓ કૉંગ્રેસ છોડીને ભાજપમાં જોડાયા છે. આવા સંજોગોમાં કૉંગ્રેસની આંતરિક સ્થિતિ વધુ બગડી છે. આ બધાને ધ્યાનમાં રાખીને રાહુલ ગાંધીનો પ્રયાસ સરાહનીય છે, પરંતુ શું તે પૂરતો છે? પક્ષના આંતરિક માળખાને મજબૂત કર્યા વિના અને કાર્યકરોમાં નૈતિકતા જાળવ્યા વિના કોઈ પણ રાજકીય પક્ષ સફળ થઈ શકતો નથી. રાહુલ ગાંધીની આ જાત તપાસથી જો કૉંગ્રેસ પક્ષમાં નવી ઉર્જાનો સંચાર થાય અને કાર્યકરો ફરીથી સક્રિય બને તો જ કૉંગ્રેસ ગુજરાતમાં પોતાનું અસ્તિત્વ ટકાવી શકશે. અન્યથા, આ ફક્ત એક બીજો નિષ્ફળ પ્રયાસ સાબિત થઈ શકે છે.
ચૂંટણીનો સમયગાળો રાજકીય પક્ષો માટે નિર્ણાયક હોય છે. કૉંગ્રેસ માટે આ સમયગાળો ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. કૉંગ્રેસને માત્ર વાતો કરવાથી નહીં, પરંતુ નક્કર પગલાં ભરવાથી જ ફાયદો થઈ શકે છે. પક્ષના આંતરિક માળખાને સાફ કરવું અને વિશ્વાસુ કાર્યકરોને જવાબદારીઓ સોંપવી એ કૉંગ્રેસ માટે તાતી જરૂરિયાત છે. જો કૉંગ્રેસ આ પડકારોનો સફળતાપૂર્વક સામનો કરી શકશે તો જ તે ભાજપને ટક્કર આપી શકશે. આ ચૂંટણીમાં કૉંગ્રેસનું પ્રદર્શન કેવું રહેશે તે રાહુલ ગાંધીની જાત તપાસ અને પક્ષના આંતરિક સુધારાઓ પર આધાર રાખે છે.