રિયલ લાઈફ સિંઘમ આઈપીએસ સતીશ વર્માની બરતરફીની ફાઈનલ

દિલ્હી હાઈકોર્ટે વર્માની બરતરફી પર રોક લગાવવાનો ઈન્કાર કર્યો; અધિકારીએ 2004ના ઈશરત જહાં કેસની તપાસમાં ગુજરાત હાઈકોર્ટ દ્વારા નિયુક્ત SITને મદદ કરી હતી.

ગુજરાતના વાસ્તવિક જીવન સિંઘમ, જે નરેન્દ્ર મોદી સરકાર સામે કએલવાયી લડાઈ લડી રહ્યા છે - પહેલા ગુજરાતમાં અને હવે કેન્દ્રમાં - પાસે કોઈ વિકલ્પ બચ્યો નથી.

દિલ્હી હાઈકોર્ટે સોમવારે તેના ચુકાદામાં તેની બરતરફીના આદેશ પર સ્ટે આપવાનો ઈન્કાર કરી દીધો છે. આનો અર્થ એ છે કે ગુજરાત કેડરના IPS અધિકારી સતીશ વર્માને હવે ગમે ત્યારે સસ્પેન્ડ કરવામાં આવી શકે છે. વર્મા હાલમાં કોઈમ્બતુરમાં CRPFમાં પોસ્ટેડ છે. તેઓ 30 સપ્ટેમ્બરના રોજ નિવૃત્ત થવાના છે પરંતુ હાલમાં, એવું લાગે છે કે તેઓ નિવૃત્તિના ત્રણ દિવસ કરતાં ઓછા સમય પહેલા મંગળવાર સાંજ સુધીમાં સેવાઓમાંથી બરતરફ થઈ જશે.

કેન્દ્રએ તેમને સેવાઓમાંથી બરતરફ કરવાનો નિર્ણય લીધા બાદ વર્માએ સુપ્રીમ કોર્ટનો સંપર્ક કર્યો હતો. તેને માત્ર દિલ્હી હાઈકોર્ટનો સંપર્ક કરવા માટે એક અઠવાડિયાનો સ્ટે મળ્યો હતો. સોમવારે, દિલ્હી હાઈકોર્ટે આદેશ આપ્યો હતો કે વર્માને વધુ રાહત ન આપવી જોઈએ, જેનાથી તેમને બરતરફ કરવાના કેન્દ્રના નિર્ણયને અમલમાં મૂકવાનો માર્ગ મોકળો થશે. તેનો અર્થ એ પણ થશે કે તેને કોઈ પેન્શન કે કલ્યાણ લાભ નહીં મળે.

તોફાની કારકિર્દી

1986 બેચના આઈપીએસ અધિકારીની કારકિર્દી ઉજ્જવળ પરંતુ તોફાની રહી છે. ટોપર અને IIT અને IIM સ્નાતક, વર્મા તેમની નોન-નોનસેન્સ પોલીસિંગ માટે જાણીતા હતા. તેઓ ગુજરાત કેડરના અન્ય IPS અધિકારીઓ જેમ કે રાહુલ શર્મા, રજનીશ રાય, સંજીવ ભટ્ટ, આરબી શ્રીકુમાર અને કુલદિપ શર્માની યાદીમાં જોડાય છે, જેમને સરકારના ગુસ્સાનો સામનો કરવો પડ્યો છે.

2002 માં, જ્યારે ગુજરાત કોમી રમખાણોની વચ્ચે હતું, ત્યારે વર્માને પંજાબની ભૂતપૂર્વ પોલીસ દ્વારા અસરગ્રસ્ત મોટા IPS ફેરબદલના ભાગ રૂપે, સૌથી વધુ અસરગ્રસ્ત વિસ્તારો જેમ કે નરોડા પાટિયા, નરોડા ગામ અને ગુલબર્ગ સોસાયટીનો હવાલો લેવા માટે અમદાવાદમાં બદલી કરવામાં આવી હતી. ચીફ કેપીએસ ગિલ, જેમને હિંસા પર નિયંત્રણ લાવવા માટે લાવવામાં આવ્યા હતા.

વર્માએ 2002ના રમખાણોના કેસમાં ભાજપના તત્કાલિન ધારાસભ્ય શંકર ચૌધરીની ધરપકડ કરવાનો આદેશ આપ્યો હતો, જેમાં બે યુવાનો માર્યા ગયા હતા તે પછી તેઓ ટૂંક સમયમાં જ જૂનાગઢના સ્પેશિયલ રિઝર્વ પોલીસ ટ્રેનિંગ સેન્ટરમાં ડમ્પ થયા હતા. તેમણે આ ધરપકડનો આદેશ 2004-5માં સુપ્રીમ કોર્ટના નિર્દેશો પર 2002ના રમખાણોના કેસોની સમીક્ષા કરવા માટે રચાયેલી સમિતિના ભાગ રૂપે આપ્યો હતો જેને ગુજરાત સરકારે યોગ્ય નિવારણ વિના બંધ કરી દીધા હતા.

જો કે, ઇશરત જહાં કેસમાં વર્માની તપાસ રાજ્ય સરકારને શું ગુસ્સે હતી. વર્મા એન્કાઉન્ટરની તપાસ કરવા માટે ગુજરાત હાઈકોર્ટ દ્વારા રચવામાં આવેલી SITનો ભાગ હતા, અને તેણે એવું માન્યું હતું કે ગોળીબાર જે મુંબઈની રહેવાસી ઈશરત અને અન્ય ત્રણના મૃત્યુ તરફ દોરી જાય છે તે "પૂર્વયોજિત કસ્ટોડિયલ હત્યા" હતી.

ગુજરાત પોલીસે જણાવ્યું હતું કે મુંબ્રાની 19 વર્ષની ઈશરત તેના મિત્રો સાથે મુખ્યમંત્રી મોદીની હત્યા કરવા અમદાવાદમાં પ્રવેશી હતી. આ તપાસ દરમિયાન જ ભાજપ સરકાર સામે કુખ્યાત જાસૂસી કેસ સહિત અનેક અંગત આરોપોનો પર્દાફાશ થયો હતો. નવેમ્બર 2011માં, વર્માએ કોર્ટમાં એક સોગંદનામું દાખલ કર્યું જેમાં જણાવ્યું હતું કે ઘણા સાક્ષીઓને જુબાની પાછી ખેંચી લેવાની ફરજ પાડવામાં આવી રહી છે.

એસઆઈટીના અહેવાલના આધારે, હાઈકોર્ટે ડિસેમ્બર 2011માં સીબીઆઈને તપાસ સોંપી હતી અને નિર્દેશ આપ્યો હતો કે તેણે વર્માની સેવાઓનો લાભ લેવો જોઈએ. જૂન 2012 માં, વર્માએ હાઇકોર્ટનો સંપર્ક કર્યો હતો કે રાજ્ય સરકારે વડોદરાના તત્કાલિન પોલીસ કમિશનર રાકેશ અસ્થાનાની આગેવાની હેઠળ તેમની સામે તપાસનો આદેશ આપ્યો હતો, અને તેમના પર ઇશરત જહાં એન્કાઉન્ટર સંબંધિત પુરાવા ધરાવતી ફોરેન્સિક લેબમાંથી હાર્ડ ડિસ્ક જપ્ત કરવાનો આરોપ મૂક્યો હતો. જણાવ્યું હતું કે, ત્યાં સુધી લેબ દ્વારા છુપાવવામાં આવી હતી.

2016 માં, સીબીઆઈની વિશેષ અદાલતે વર્માને કેસમાં પ્રથમ ચાર્જશીટની પ્રમાણિત નકલ મેળવવાની મંજૂરી આપી હતી, જ્યારે વર્માએ દલીલ કરી હતી કે તેઓ માનતા હતા કે "નકારવાનો પ્રયાસ કરીને, ન્યાયની કસુવાવડ કરવા માટે ગંભીર અને સંકલિત પ્રયાસ કરવામાં આવી રહ્યો છે. તપાસમાં એકત્રિત કરવામાં આવેલા પુરાવાઓને નબળા પાડો.” ગુજરાત હાઈકોર્ટે સીબીઆઈના ચુકાદાને ફગાવી દીધો હતો.

બરતરફી માટે મેદાન

આ મહિનાની શરૂઆતમાં, ગૃહ મંત્રાલયે એક જૂના કેસને ટાંકીને વર્માને બરતરફ કરવાનો નિર્ણય લીધો હતો જે ગુજરાત સરકાર દ્વારા ફરીથી તપાસ માટે ફરીથી ખોલવામાં આવ્યો હતો. આ કેસ 1996માં એક જસુ ગગન શિયાલના એન્કાઉન્ટર સાથે સંબંધિત છે જ્યારે વર્મા પોરબંદરમાં જિલ્લા પોલીસ અધિક્ષક (SP) હતા. વર્માએ ઇશરત જહાંની તપાસ શરૂ કરી ત્યારે 2012માં આ કેસ ફરીથી તપાસ માટે ખોલવામાં આવ્યો હતો પરંતુ સુપ્રીમ કોર્ટે 2013માં ગુજરાત સરકારને વર્માની ધરપકડ ન કરવા નિર્દેશ આપ્યો હતો.

2014 માં, વર્મા ઉત્તર-પૂર્વમાં NEEPCO સાથે મુખ્ય તકેદારી અધિકારી તરીકે પોસ્ટ કરવામાં આવ્યા હતા. અહીં, તેમણે ફરી એક કૌભાંડનો પર્દાફાશ કર્યો જેમાં ભાજપના વરિષ્ઠ નેતા અને કેન્દ્રીય મંત્રી કિરણ રિઇજુ સામેલ છે. વર્મા પર મીડિયા ઇન્ટરવ્યુ આપવા સહિત ત્રણ વધુ આરોપો લગાવવામાં આવ્યા હતા.

વર્માએ આ વિભાગીય ચાર્જશીટને સેન્ટ્રલ એડમિનિસ્ટ્રેટિવ ટ્રિબ્યુનલ (CAT) સમક્ષ પડકારી હતી. જો કે, આના પરિણામે ખાતરી થઈ કે તેને પ્રમોશનથી દૂર રાખવામાં આવ્યો. 2015 માં, વર્માને તેમના બેચના બાકીના સાથીઓને વધારાના ડીજીપી તરીકે બઢતી આપવામાં આવી હોવા છતાં પણ તેને સ્થાનાંતરિત કરવામાં આવ્યા હતા.

ઉત્તર-પૂર્વમાંથી, વર્માને ઓક્ટોબર 2017માં કોઈમ્બતુરની સેન્ટ્રલ ટ્રેનિંગ કોલેજમાં CRPFમાં ટ્રાન્સફર કરવામાં આવ્યા હતા. આ મહિનાની શરૂઆતમાં, MHAએ તેમને બરતરફીનો આદેશ જારી કર્યો હતો. બરતરફીના આદેશમાં, કેન્દ્રએ તેના પર 2016 માં ઇશરત જહાં એન્કાઉન્ટર પર મીડિયાને નિવેદન આપવાનો આરોપ મૂક્યો હતો, જેમાં જણાવ્યું હતું કે તેણે "NEEPCO ખાતે તેમની ફરજોના ક્ષેત્રમાં ન હોય તેવી બાબતો પર અનધિકૃત રીતે વાત કરી હતી".

કેન્દ્રએ જણાવ્યું હતું કે તેમના દ્વારા આવા નિવેદનો "કેન્દ્ર સરકાર અને રાજ્ય સરકારની કાર્યવાહીની પ્રતિકૂળ ટીકાની અસર ધરાવે છે, જે કેન્દ્ર સરકાર અને રાજ્ય સરકાર વચ્ચેના સંબંધોને શરમજનક બનાવવા સક્ષમ છે, અને જે અસર કરવા માટે પણ સક્ષમ છે. પડોશી દેશ સાથે ભારતના સંબંધો”. દિલ્હી હાઈકોર્ટના ચુકાદાના કલાકો પછી, વર્માના પરિવારના સભ્યો અને મિત્રો તેમની આસપાસ એકઠા થઈ ગયા. “સતીશ વર્માએ 26 વર્ષથી વધુ સમય સુધી અત્યંત નિષ્ઠા અને જુસ્સા સાથે ગુજરાતની સેવા કરી. તે એક માણિકપ્રા અકારીધિ છે જેણે પુસ્તક, બંધારણનું પાલન કર્યું હતું અને રાજકીય બોસને ધ્યાન આપ્યું ન હતું, ”એક વરિષ્ઠ IPS અધિકારીએ ને જણાવ્યું. “ભારતે એક પ્રામાણિક અધિકારીને નીચે ઉતાર્યા છે. સંદેશ જે ગયો છે તે એ છે કે જ્યારે તમે રાજકીય બોસની લાઇનનો અંગૂઠો કરવાનો ઇનકાર કરો છો ત્યારે આવું થાય છે”, અન્ય અધિકારીએ કહ્યું.