બિન જરૂરી ખર્ચ ઘટાડીને માસિક બજેટ મજબૂત બનાવવાનો માર્ગ
આજના સમયમાં આર્થિક સ્વતંત્રતા અને સુરક્ષા મેળવવી દરેક વ્યક્તિ માટે મહત્વપૂર્ણ બની ગઈ છે. મોટા ભાગના લોકોની આવક વધારે હોવા છતાં ખર્ચ પણ એટલો જ વધારે હોય છે, જેના કારણે બચત માટે ઓછો સમય અને તક મળે છે. નિષ્ણાતો કહે છે કે “પહેલા બચત કરો પછી ખર્ચ કરો” એ સિદ્ધાંત અપનાવીને વ્યક્તિ પોતાની નાણાકીય સ્થિતિ મજબૂત બનાવી શકે છે અને ભવિષ્ય માટે સુરક્ષા પામે છે.
બચત શરૂ કરવા માટે સૌ પ્રથમ પગલું એ છે કે આવકનો એક નિશ્ચિત હિસ્સો બચત માટે અલગ રાખવો. આ હિસ્સો નિયમિત રીતે નાણાકીય યોજના (ફાઇનાન્સિયલ પ્લાનિંગ)માં ફાળવો. નિષ્ણાતો જણાવે છે કે દરેક મહિને આવકનો ઓછામાં ઓછો 20 ટકા બચત માટે ફાળવો જોઈએ. આ રીતે વ્યક્તિ અણઆવશ્યક ખર્ચ સામે તૈયાર રહેશે અને જરૂરિયાત પડે તો રોકાણ માટે પણ ફાળવણી કરી શકે છે.
બીજું મહત્વપૂર્ણ પગલું એ છે બિન જરૂરી ખર્ચ ટાળવો. નાની-નાની વસ્તુઓ માટે ખર્ચ પણ લાંબા ગાળે ભારે પડતો હોય છે. શોપિંગ, રેસ્ટોરન્ટ, એપ્લિકેશન અને સબ્સ્ક્રિપ્શન જેવા ખર્ચનું મૂલ્યાંકન કરો અને જરૂરી ન હોય તો ટાળો. આ સાથે રોકાણની આદત પાડવી પણ ખૂબ જરૂરી છે. રોકાણ લાંબા ગાળે સંપત્તિ બનાવવા અને ઇન્ફ્લેશન સામે બચત જાળવવામાં મદદ કરે છે. સ્ટોક માર્કેટ, મ્યુચ્યુઅલ ફંડ, સોનું-ચાંદી અથવા ફિક્સડ ડિપોઝિટ (FD) જેવા વિકલ્પોમાં નિયંત્રણ સાથે રોકાણ કરવું શ્રેષ્ઠ માનવામાં આવે છે.
નિષ્ણાતો દ્વારા દર્શાવેલા પૈસા બચાવવાના 11 સોનેરી રસ્તાઓમાં મહત્વના મુદ્દાઓ આ પ્રમાણે છે: આવકનો ચોક્કસ હિસ્સો બચત માટે ફાળવો, માસિક બજેટ બનાવો, લોન અને ઇમર્લાઈઝ ખર્ચ ઘટાડો, સબ્સ્ક્રિપ્શન તપાસો અને બિન જરૂરી સેવાઓ બંધ કરો,મોબાઇલ અને વીજળીના બિલમાં બચત કરો, શોપિંગ માટે યોજના બનાવો, ડિજિટલ પેમેન્ટ અને છૂટછાટનો ઉપયોગ કરો, રોજિંદા ખર્ચને નિયંત્રિત કરો, તાત્કાલિક જરૂરિયાત માટે ઇમર્જન્સી ફંડ તૈયાર રાખો, લાંબા ગાળાના રોકાણ વિકલ્પ પસંદ કરો અને નાણાકીય જ્ઞાન વધારવાનું ચાલુ રાખો.
આ નીતિઓને અનુસરવાથી વ્યક્તિ માત્ર પોતાના માસિક બજેટને મજબૂત બનાવી શકે છે નહીં, પરંતુ ભવિષ્ય માટે નાણાકીય સુરક્ષા પણ મેળવી શકે છે. નિયમિત બચત અને સાવચેત ખર્ચ વ્યક્તિને આર્થિક રીતે વધુ આત્મનિર્ભર બનાવે છે. નાની શરૂઆત આજે કરવાથી લાંબા ગાળે મોટા લાભ મળી શકે છે.